ĐIỆN NĂNG LƯỢNG MẶT TRỜI VÀ HÀNH TRÌNH TÌM “VÀNG” TỪ MẶT TRỜI

Điện năng lượng mặt trời là một mô hình sử dụng nguồn năng lượng từ mặt trời đang được thay thế dần cho các nguồn năng lượng khác. Việt Nam được đánh giá sở hữu một vị trí khá thuận lợi, nguồn bức xạ mặt trời trong năm luôn ổn định. Miền Trung đầy nắng và gió, diện tích đất còn khá nhiều đi cùng số giờ nắng hàng ngày cao, đây là sẽ là một lợi thế để thúc đẩy cuộc chạy đua trên hành trình tìm “vàng” mạnh mẽ hơn.

Nắng là “vàng”

Định hướng phát triển bền vững ngành kinh tế xanh, luôn phù hợp với những cam kết quốc tế. Chính phủ đã ban hành nhiều quyết định, chính sách nhằm khuyến khích phát triển nguồn năng lượng sạch. Riêng với điện năng lượng mặt trời, hiện nay Việt Nam đã có 5.000 MW đã đi vào vận hành, trong đó dự án quy mô điện năng lượng mặt trời nối lưới đạt khoảng 4.500 MW.

Chủ tịch HĐQT – Ông Koichi Kawaji – kiêm Tổng giám đốc điều hành Koyo Holdings Incorporated (Nhật Bản) đã đưa ra nhận xét: “Chúng tôi luôn cảm thấy thích thú với cái nắng chói chang nơi đây. Đó chính là tiềm năng của Việt Nam nói chung và miền Trung nói riêng để phát triển ngành năng lượng mặt trời”.

Việt Nam từ trước đến nay sử dụng nguồn năng lượng còn phụ thuộc nhiều vào thủy điện và nhiệt điện than, nhu cầu ngày càng tăng nên áp lực làm sao để cung cấp đủ  điện đối với ngành điện khá lớn. Nhu cầu sử dụng điện đã tăng trung bình 13%/năm từ năm 2000 và được dự báo sẽ tiếp tục tăng 8% từ nay đến năm 2030.

Việc bổ sung nguồn điện là vấn đề cấp thiết, vấn đề ở việc xây dựng dự án thủy điện hay nhiệt điện mất nhiều thời gian, chưa kể những vấn đề môi trường phức tạp, trong khi việc đầu tư dự án điện năng lượng mặt trời chỉ mất khoảng 6-8 tháng xây dựng, mốc thời gian rất ngắn để bắt đầu tính toán với con số để cung cấp đủ điện và đem lại lợi nhuận kinh tế.

Ông Đặng Văn Thành, Chủ tịch Tập đoàn Thành Thành Công, đơn vị nắm đa số cổ phần tại Công ty cổ phần Điện Gia Lai (GEC) cho biết: “Việt Nam là quốc gia đang phát triển với dân số hơn 96 triệu người. Kinh tế càng tăng trưởng thì nhu cầu tiêu thụ điện càng lớn. Đây là cơ hội để đầu tư vào lĩnh vực năng lượng, nhất là năng lượng sạch”.

Vừa qua, GEC đã xây dựng Nhà máy điện mặt trời TTC Phong Điền, là trang trại điện năng lượng mặt trời nối lưới tư nhân đầu tiên của Việt Nam, với sự hỗ trợ của Công ty Tài chính quốc tế (IFC).

GEC đang xây dựng chiến lược phát triển nguồn năng lượng sạch với mục tiêu đạt 1.000 MW vào năm 2022. Hiện nay, tại TP. Pleiku (Gia Lai) đang triển khai xây dựng dự án lắp đặt hệ thống đèn chiếu sáng công cộng bằng điện năng lượng mặt trời nhằm giảm bớt chi phí từ ngân sách cho việc chiếu sáng công cộng. Hiện trên nhiều tuyến đường đã hoàn thành việc lắp đặt điện chiếu sáng bằng năng lượng mặt trời.

Đó là lý do chính thúc đẩy dự án nhà máy điện mặt trời nối lưới tư nhân đầu tiên của Việt Nam. “Chúng tôi nhận ra tiềm năng của năng lượng tái tạo tại Việt Nam khá sớm, thấy có nhiều thuận lợi trong việc triển khai kế hoạch của mình”, ông Thành nói.Hành trình tìm đến với các chuyên gia của IFC tại Washington D.C. để thảo luận về tiềm năng phát triển điện năng lượng mặt trời tại Việt Nam được ông Thành đặt trọn niềm tin. 

Còn tại Bình Định, tiềm năng từ nắng đã mang lại cho địa phương này hàng loạt dự án điện mặt trời ngàn tỷ. Ông Osamu Kimura, Tổng giám đốc Công ty Fujiwara Bình Định cho biết, từ vùng đồi cằn cỗi đầy nắng, gió và cát, Công ty Fujiwara đã quyết tâm triển khai xây dựng dự án sản xuất năng lượng sạch, tái tạo với tổng công suất 100 MWp từ điện năng lượng mặt trời và điện năng lượng gió, tổng vốn đầu tư hơn 1.300 tỷ đồng.

Dự án hoàn thành và đưa vào hoạt động giai đoạn I với công suất 50 MWp từ điện năng lượng mặt trời, sản lượng điện dự tính hằng năm đạt gần 61 MW/h. Hiện, dự án tiếp tục triển khai giai đoạn II phát triển điện gió.

Trong khoảng 5 năm gần đây, bên cạnh các dự đầu tư lớn, thì tại khu vực các tỉnh duyên hải miền Trung và Tây Nguyên, giải pháp cung cấp điện bằng lắp đặt điện năng lượng trời áp mái nhà gắn với công trình xây dựng đang là xu hướng tích cực, được rất nhiều nhà đầu tư sử dụng loại mô hình này.

Theo tổng công ty Điện lực miền Trung thì trên địa bàn 13 tỉnh, thành phố miền Trung – Tây Nguyên có 5.025 khách hàng đã đầu tư lắp đặt hệ thống điện năng lượng mặt trời mái nhà với tổng công suất khoảng 150 MWp, tổng sản lượng điện đạt 85,46 triệu kWh.

Tiềm năng phát triển mạnh mẽ từ nguồn điện năng lượng mặt trời

Hội thảo “Phát triển bền vững nguồn năng lượng tái tạo nối lưới và điện mặt trời mái nhà” do Bộ Công thương tổ chức mới đây tại TP.HCM đã thể hiện lên được rằng Việt Nam đã trở thành quốc gia có tốc độ tăng trưởng mạnh mẽ và đây sẽ là điểm sáng trên thế giới để đẩy mạnh phát triển năng lượng sạch nói chung và điện năng lượng mặt trời nói riêng. DDieeud này được các tổ chức quốc tế tại hội thảo ghi nhận.

Thứ trưởng Bộ Công thương Hoàng Quốc Vượng phát biểu tại hội thảo rằng Bộ Công thương đang xây dựng các chương trình hành động để phát triển năng lượng tái tạo trình Thủ tướng Chính phủ xem xét phê duyệt, làm cơ sở triển khai trong thời gian tới.

Đồng thời, Bộ cũng tiếp thu tất cả các ý kiến, kiến nghị; tiếp tục nghiên cứu, bổ sung hoàn thiện các cơ chế, chính sách, báo cáo Chính phủ xem xét quyết định trên tinh thần đồng hành, đưa ra những quyết định, chính sách nhằm tạo điều kiện cho doanh nghiệp, người dân cùng tham gia phát triển bền vững nguồn năng lượng tái tạo nói chung và điện năng lượng mặt trời tại Việt Nam.

Miền Trung được đánh giá là một nơi có điều kiện khí hậu, vị trí lý tưởng nhất để đẩy mạnh xây dựng các dự án điện năng lượng mặt trời. Cùng với các quyết định, chính sách khuyến khích, tạo điều kiện của Chính phủ và chính quyền các địa phương, khu vực miền Trung, đặc biệt Tây Nguyên đang là điểm đến hấp dẫn cho nhà đầu tư trong và ngoài nước trong lĩnh vực điện năng lượng tái tạo.

Tập đoàn Năng lượng mặt trời Bách khoa (SolarBK) đã đưa ra phân phối rộng rãi trên thị trường tấm pin điện năng lượng mặt trời IREX. Dự đoán trong tương lai, tấm pin này sẽ được thay thế dần các loại pin cũ do những cơ chế cực tốt của sản phẩm. Được biết đây là sản phẩm của Công ty cổ phần Năng lượng IREX thuộc SolarBK hợp tác với một công ty pin mặt trời của Singapore.

Ông Đạo Văn Rớt, Phó giám đốc Sở Công thương Ninh Thuận cho biết, Ninh Thuận có thể phát triển các dự án năng lượng tái tạo, năng lượng sạch lên đến hơn 19.000 MW. Hiện nay, tỉnh đang tập trung triển khai các giải pháp để khai thác hiệu quả tiềm năng, lợi thế của địa phương, nhằm thúc đẩy phát triển ngành năng lượng tái tạo theo chủ trương của Chính phủ là “Phát triển Ninh Thuận thành trung tâm năng lượng tái tạo của cả nước”.

Với tỉnh Bình Định, địa phương này đã dành 380 ha cho Dự án Nhà máy năng lượng mặt trời Phù Mỹ, công suất 330 MW. Chú trọng nghiên cứu các giải pháp công nghệ, phương án xây dựng, giải pháp môi trường, cũng như phân tích và nghiên cứu nhu cầu năng lượng của địa phương, từ đó mạnh dạn lập đề xuất đầu tư nhà máy năng lượng tái tạo với công suất lớn như Nhà máy Điện mặt trời Phù Mỹ, với tổng vốn đầu tư trên 6.000 tỷ đồng.

Các địa phương khác như Quảng Bình, Quảng Trị, Phú Yên, Quảng Ngãi, Đắk Nông, Khánh Hòa… là những địa chỉ mới mà các nhà đầu tư đang nhắm đến trong lĩnh vực năng lượng sạch. Với hàng loạt dự án lớn đã, đang và sẽ triển khai tại các địa phương này, góp phần phát triển ngành công nghiệp năng lượng tái tạo trong khu vực nói riêng và cả nước nói chung.